CPNB Top 100 Boekenmarktcijfers 2020

Zon van Lucinda Riley op 1ste plek CPNB Top 100 bestverkochte boeken 2020 – De meeste mensen deugen van Rutger Bregman is het meest uitgeleende boek van 2020 – Omzet boekenverkoop groeit voor 6de jaar op rij – Omzet boekverkoop via het fysieke kanaal door harde lockdown naar -11%

Sinds 1997 maakt de stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek bij de start van het nieuwe jaar de CPNB Top 100 bestverkochte boeken bekend. Sinds 2015 gebeurt dat ook voor de CPNB Top 100 meest uitgeleende boeken. De CPNB presenteert tegelijkertijd de cijfers over de boekenmarkt van het voorbije jaar. Bij deze 23ste editie van de Top 100 zijn hieronder een aantal opvallende zaken uitgelicht. CPNB directeur Eveline Aendekerk maakte deze cijfers bekend in een video. Zij onderstreepte daarbij het grote belang van ‘krachten bundelen’ in het boekenvak, om samen de coronacrisis zo goed mogelijk door te komen.

Samenvatting van de belangrijkste marktcijfers van 2020

De boekenmarkt is in omzet met 6% gegroeid in 2020. Lezers kochten in totaal 41 miljoen boeken, met een totale waarde van 597 miljoen euro. De verkoop van kinderboeken en fictie is het sterkst gegroeid. Online steeg de omzet met 27%, terwijl via het fysieke verkoopkanaal een krimp te zien was. De harde lockdown waarbij ook boekwinkels hun deuren moesten sluiten in de laatste weken van het jaar, heeft er voor fysieke boekverkoop financieel ingehakt. Daarvoor was ‘slechts’ sprake van 5% omzetkrimp, maar met de laatste weken van het jaar waarin doorgaans veel boeken worden verkocht komen ze op -11%!

De top 3 van de CPNB Top 100 bestverkochte boeken 2020

• Zon van Lucinda Riley, vertaald door Dieuwke van der Veen, Kees van Weele, Irene Goes en Anne Jongeling (Xander Uitgevers), is met 227.000 exemplaren het bestverkochte boek van 2020. Lucinda Riley staat voor het derde jaar op rij met een boek op de 1ste plek en is de meest voorkomende auteur in de lijst. Ze verbreekt in 2020 zelfs haar unieke records van 2019: haar boeken staan maar liefst veertien keer in de Top 100 en zes keer in de top 10.
• De meeste mensen deugen van Rutger Bregman (De Correspondent) staat op de 2de plek met 214.000 verkochte exemplaren. Dit boek is daarmee zowel het hoogst genoteerde oorspronkelijk Nederlandstalige boek als de hoogste non-fictietitel. Dit boek is een plek gestegen ten opzichte van vorig jaar, toen het ook in de top 3 stond.
• De zeven zussen van Lucinda Riley, vertaald door Dieuwke van der Veen, Erica Disco en Kees van Weele (Xander Uitgevers), bezet met 162.000 verkochte boeken de 3de plek. Dit boek stond vorig jaar op de 1ste plek van de Top 100.

Meer opvallende boeken en feiten van de CPNB Top 100 bestverkochte boeken 2020

• De jongen, de mol, de vos en het paard van Charlie Mackesy, vertaald door Arthur Japin (KokBoekencentrum), is met de 4de plek het bestverkochte kinderboek. Er staat nog een kinderboek in de top 10: Alfabet van Charlotte Dematon (Hoogland & Van Klaveren) haalt de 9de plek. De laatste keer dat een kinderboek in de top 10 stond was in 2016; Harry Potter en het vervloekte kind. Deel één en twee stonden toen op de 2de plek. In totaal staan er tien kinderboeken in de Top 100, twee meer dan in 2019.
• Bonuskind van Saskia Noort (The House of Books) is met de 10de plek het bestverkochte spannende boek.
• De avond is ongemak van Marieke Lucas Rijneveld (Atlas Contact) is met de 11de plek de bestverkochte oorspronkelijk Nederlandstalige literaire roman.
• Sneijder van Kees Jansma (Inside) is met de 25ste plek het bestverkochte sportboek.
• Flavour van Yotam Ottolenghi, vertaald en bewerkt door Hennie Franssen en Kien Seebregts (Fontaine Uitgevers), is met de 34ste plek het bestverkochte kookboek. Ottolenghi staat in totaal twee keer in de top 100, Simpel staat op de 39ste plek.
• Oorspronkelijk Nederlandstalige boeken bezetten ruim de helft van de Top 100 met in totaal 53 boeken.
• Het meest populaire genre in de Top 100 was in 2020 oorspronkelijk Nederlandstalige non-fictie (28 boeken), gevolgd door de vertaalde literaire roman (19 titels in de lijst) en oorspronkelijk Nederlandstalige literaire romans (16 boeken).
• Naast Lucinda Riley waren er nog zeven andere auteurs met meerdere boeken in de Top 100: Raynor Winn, Karin Slaughter, Yuval Noah Harari, Andy Griffiths & Terry Denton, Yotam Ottolenghi, Geert Mak en Suzanne Vermeer.

Bron CPNB Top 100 bestverkochte boeken: KVB Boekwerk-SMB/GfK

Download hier de complete CPNB Top 100 bestverkochte boeken 2020 (pdf)

De CPNB Top 100 meest uitgeleende boeken 2020

• De meeste mensen deugen van Rutger Bregman (De Correspondent) is het meest uitgeleende boek van 2020. Niet eerder stond een boek voor volwassenen op de 1ste plek in de Top 100 meest uitgeleende boeken, het is tevens voor het eerst dat dit boek in deze lijst verschijnt.
• De gehele top 3 wordt in beslag genomen door oorspronkelijk Nederlandstalige boeken voor volwassenen. De avond is ongemak van Marieke Lucas Rijneveld (Atlas Contact) staat op de 2de plek en ’t Hooge nest van Roxane van Iperen (Lebowski) staat op de 3de plek.
• De waanzinnige boomhut van 91 verdiepingen van Andy Griffiths en Terry Denton, vertaald door Edward van de Vendel (Lannoo), is het meest uitgeleende kinderboek van 2020 en staat op de 6de plek. Vorig jaar stond dit boek op de 1ste plek.
• In de CPNB Top 100 meest uitgeleende boeken staan 60 boeken voor volwassenen waarvan er 26 vallen onder het genre spannende boeken. 30 boeken zijn fictie en 4 non-fictie. De meest voorkomende auteur van boeken voor volwassenen is Lucinda Riley met 12 boeken in de lijst.
• Er staan 40 kinderboeken in de CPNB Top 100 meest uitgeleende boeken. Ook dit jaar zijn dat veelal kinderboekenseries. De waanzinnige boomhut-, Leven van een loser– en Dagboek van een muts-reeksen beslaan bijna een derde van de lijst. Leven van een loser-auteur Jeff Kinney is de meest voorkomende auteur in de Top 100 met 14 boeken.

Bron CPNB Top 100 meest uitgeleende boeken: Stichting Leenrecht en Koninklijke Bibliotheek

Download hier de complete CPNB Top 100 meest uitgeleende boeken 2020 (pdf)

Boekenmarkt 2020 in cijfers

• De totale boekenmarkt is met 6% in omzet gegroeid. Dat maakt 2020 het zesde achtereenvolgende jaar waarin sprake is van groei. In totaal is voor 597 miljoen euro aan boeken verkocht.  
• Lezers kochten in totaal 41 miljoen boeken. Daarmee stijgt de afzet met bijna 4%. Na een daling in 2019 is daarmee de afzet van 2020 terug op het niveau van de jaren 2016-2018.
• De omzet van kinderboeken groeide in 2020 het hardst van alle genres, namelijk met 14%, gevolgd door fictie met 8%. De afzet van kinderboeken is gestegen met 5%. Vanaf 2017 daalde deze afzet ieder jaar. De afzet van fictie steeg in 2020 met 4%.
• Non-fictie daalde 1% in omzet en 6% in afzet ondanks het succes van boeken zoals De meeste mensen deugen, Het zoutpad, Een beloofd land en ’t Hooge Nest. De daling vond met name plaats in de categorie non-fictie vrije tijd (waar reisgidsen onder vallen), die in afzet 12% daalde.
• Wederom werden er meer losse e-boeken verkocht dan het voorgaande jaar. Het aandeel e-boeken op de Nederlandstalige markt groeit in afzet naar 9% en in omzet naar 6%.
• Voor het eerst kunnen we ook iets zeggen over e-boekabonnementen, met dank aan CB. De omzet uit e-boekabonnementen stijgt met 46%. Het omzetaandeel van e-boekabonnementen op het totaal aan digitale e-commerce (e-boekverkoop en e-boekabonnementen) is in 2020 gestegen van 20% naar 23%.
• Voor het derde jaar op een rij kan er wat gezegd worden over de verschillen tussen verkoopkanalen. Op het online verkoopkanaal is de afzet met 25% gegroeid en de omzet met 27%. De groei van dit verkoopkanaal is daarmee bijna drie keer groter dan voorgaande jaren.
• Bij het fysieke verkoopkanaal is de afzet gedaald met 9% en de omzet met 11%. De impact van de harde lockdown op het fysieke verkoopkanaal is duidelijk zichtbaar. Tot en met week 50 waren zowel afzet als omzet 5% lager dan in 2019. Via het fysieke verkoopkanaal werden in week 51 en 52 circa 1 miljoen boeken minder verkocht dan in 2019. Deze weken vallen gelijk met de harde lockdown en zijn jaarlijks de belangrijkste verkoopweken voor ondernemers. Voor de totale markt geldt dat in week 51-52 maar liefst 617 duizend boeken minder werden verkocht dan in diezelfde weken in 2019.
• Het marktaandeel van het online verkoopkanaal is in 2020 flink gegroeid ten opzichte van voorgaande jaren. Het online verkoopkanaal is goed voor 44% van de totale afzet en 52% van de omzet. In 2019 was het fysieke verkoopkanaal nog goed voor 63% van de totale afzet en 57% van de omzet. Het fysieke verkoopkanaal is voor het derde jaar op rij gekrompen.

Meer specifieke cijfers zijn vanaf 21 januari beschikbaar bij KVB Boekwerk:  www.kvbboekwerk.nl/monitor/markt    

• Er zijn 42 miljoen papieren boeken uitgeleend aan de leden van de openbare bibliotheek in 2020. Een daling van 25% ten opzichte van 2019, aldus de eerste voorlopige inschatting van Stichting Leenrecht. Deze daling is een duidelijk gevolg van de coronamaatregelen, want in 2019 daalde de uitleningen slechts 5%.
• In 2020 werden er bijna 5,6 miljoen e-boeken geleend via de online Bibliotheek. Het aandeel e-boekuitleningen ten opzichte van papieren uitleningen was daarmee 12%. In 2019 bedroeg dit aandeel 7%.
• Voor het eerst kan er wat gezegd worden over de uitleningen van luisterboeken. Ook de uitleen van digitale luisterboeken steeg fors met 44% ten opzichte van 2019 naar totaal bijna 2,6 miljoen.
• Via de Thuisbieb, speciaal opgericht in verband met de eerste coronamaatregelen, werden 857.000 e-boeken uitgeleend. Via de VakantieBieb werden 250.000 e-boeken en 71.000 luisterboeken geleend.

Job Jan Altena

hoofd Publiciteit

jj.altena@cpnb.nl