Alle Zilveren Griffels en Penselen 2020 nu bekend

Auteurs en illustratoren ontvingen in aanloop naar Kinderboekenweek de belangrijkste kinderboekenprijzen – Winnaars verrast in boekhandel of bibliotheek – Populaire presentator Ridder van Kooten deed de bekendmakingen via Facebook

Klik hier voor het juryrapport Zilveren Griffels, Penselen en Vlag & Wimpels (pdf)

De Griffel- en de Penseeljury’s trokken de afgelopen dagen door het land om -in aanloop naar de Kinderboekenweek- kinderboekenauteurs en illustratoren te verrassen met deze prestigieuze prijzen. De Griffeljury heeft twaalf kinderboeken bekroond met een Zilveren Griffel, de prijs voor de best geschreven kinderboeken van het afgelopen jaar. De Penseeljury reikte acht Zilveren Penselen uit, de prijs voor de best geïllustreerde kinderboeken van het afgelopen jaar. In totaal werden door beide jury’s ook achtentwintig Vlag en Wimpels, eervolle vermeldingen, toegekend.

De oorspronkelijk Nederlandstalige Zilveren Griffels en Penselen zijn automatisch genomineerd voor de Gouden Griffel en Gouden Penseel, die op 29 september bij de start van de Kinderboekenweek bekendgemaakt worden. De Gouden Griffel is de populairste boekenprijs in Nederland en de belangrijkste prijs voor Nederlandse jeugdliteratuur. Het Gouden Penseel is één van de belangrijkste prijzen voor kinderboekillustratoren. 

Zilveren Griffels

Categorie Tot zes jaar:

• De man met de zeegroene ogen, Koos Meinderts
• Tijger, Jan Jutte

Categorie Zes tot negen jaar:

• Dit is geen Cobra, Bette Westera en Sylvia Weve
• Naar de overkant, Wouter Klootwijk

Categorie Negen tot twaalf jaar:

• Niemand ziet het, Dolf Verroen
• Het werkstuk –of hoe ik verdween in de jungle, Simon van der Geest

Categorie Twaalf tot vijftien jaar:

• Bizar, Sjoerd Kuyper
• Dor, Neal Shusterman en Jarrod Shusterman

Categorie Poëzie:

• Uit elkaar, Bette Westera
• Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt, Edward van de Vendel

Categorie Informatief

• Het geheime boek van Sinterklaas, Floortje Zwigtman
• Toen het oorlog was, 1939-1945, Annemiek de Groot, Roos Jans, Juul Lelieveld en Liesbeth Rosendaal

Uit het juryrapport: ‘De stapel kinderboeken uit 2019 was aanzienlijk en divers. Het valt op dat de lijst met Zilveren Griffels en Vlag en Wimpels voornamelijk bestaat uit titels van auteurs van Nederlandstalige bodem. Daartussen zitten bekende namen met een grote staat van dienst, maar ook aanstormende talenten. Verhalen en poëzie brengen lezers in een denkbeeldige omgeving. Na het omslaan van de laatste pagina kunnen de belevenissen die daar plaatsvonden op gelijke hoogte komen met gebeurtenissen in de echte wereld. Het worden waardevolle herinneringen. Maar een goed kinderboek is veel meer dan die eenmalige, prettige herinnering. Het kan een spiegel of een venster zijn. Het bouwt een toekomstige nostalgie op, maar het plant ook beelden en ideeën in het hoofd van de lezer, die zich daarvan wellicht nog helemaal niet bewust is.’

De Griffeljury 2020 bestaat uit: Daniel Albering (boekhandelaar), Jörgen Apperloo (presentator Vlogboek en docent), André Kuijpers (oud-bibliothecaris), Marjolein Meijvis-Weinberg (docent primair onderwijs), Eline Rottier (oprichter Boekwijzer), Cathy Spierenburg (voorzitter, oprichter My Book Buddy) en Anouk van der Zee (Hebban).

Griffels worden toegekend aan de best geschreven kinderboeken van afgelopen jaar. Voor de Zilveren Griffels zijn er zes categorieën:

• Categorie Tot 6 jaar;
• Categorie Zes tot negen jaar;
• Categorie Negen tot twaalf jaar;
• Categorie Twaalf tot vijftien jaar;
• Categorie Informatief;
• Categorie Poëzie.

Per categorie kunnen er door de Griffeljury twee boeken met een Zilveren Griffel worden bekroond. Eén van de oorspronkelijk Nederlandstalig Zilveren Griffels kan vervolgens door de Griffeljury bekroond worden met de Gouden Griffel.  Afgelopen jaar werd Zeb. van Gideon Samson met illustraties van Joren Joshua (Uitgeverij Leopold) bekroond met de Gouden Griffel.

Zilveren Penselen

Categorie Informatief:

• Everest, Lisk Feng
• Nadir en Zenith in de wereld van Escher, Wouter van Reek

Categorie Geïllustreerde kinderboeken

• Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt, Martijn van der Linden
• De vuurzeevlieg – en andere dierenverhalen, Carll Cneut

Categorie Geïllustreerde jeugdboeken

• Uit elkaar, Sylvia Weve
• Zwerveling, Peter van den Ende

Categorie Prentenboeken

• Stel dat…, JooHee Yoon
• Hup, Herman!, Yvonne Jagtenberg

Uit het juryrapport: ‘Opvallend in het aanbod van het jaar 2019 was het grote aantal poëziebundels, uiteenlopend in stijl en aanpak, van bijna minimalistisch tot uitbundig in spreads die over de vouw heenlopen. Het is duidelijk, beelden kunnen een geweldige steun zijn bij het lezen, begrijpen en waarderen van de emoties die in gedichten worden aangesproken.  Twee andere opvallende trends signaleerde de jury. Een groot aantal natuurboeken – buitengewoon passend in tijden van social distancing en thuisblijven – die het mogelijk maken vanuit je stoel of bed de wonderlijkste ontdekkingen te doen. Meer dan andere jaren waren er titels die richting graphic novel gaan, sterk emotioneel geladen beelden die met een slimme afwisseling van beeldsequenties en paginavullende illustraties een sterke uitdrukkingskracht toonden. Al met al een inspirerend en overtuigend aanbod waar de jury lang en met veel geestdrift over heeft gedebatteerd.’

De Penseeljury 2020, bestaat uit: Kirsten König (boekverkoper bij De Kinderboekwinkel), Joke Linders (criticus), Peter van Rossum (bibliotheekmedewerker), Ilona van Tuinen (conservator Rijksmuseum) en Marlies Visser (voorzitter en grafisch ontwerper, illustrator en oprichter Illustratie Biënnale).

Penselen worden toegekend aan de best geïllustreerde kinderboeken van afgelopen jaar. De Penseeljury kan per categorie twee boeken met een Zilveren Penseel bekronen, waarbij de categorieën er als volgt uitzien:

• Categorie Prentenboeken;
• Categorie Geïllustreerde kinderboeken;
• Categorie Geïllustreerde jeugdboeken;
• Categorie Informatief.

Eén van de oorspronkelijk Nederlandstalig bekroonde Zilveren Penselen kan het Gouden Penseel winnen. Mijn wonderlijke oom van auteur en illustrator Yvonne Jagtenberg (Uitgeverij Rubinstein) won afgelopen jaar het Gouden Penseel.

Vlag en Wimpels

Een Vlag en Wimpel is een eervolle vermelding voor Nederlandstalige kinderboeken. De Griffel- en Penseeljury’s kunnen in alle categorieën twee Vlag en Wimpels toekennen. Dit jaar zijn er maar liefst achtentwintig Vlag en Wimpels toegekend (elf bij de Penselen en zeventien bij de Griffels), klik hier voor alle eervolle vermeldingen.

Rozemarijn Visser

persvoorlichter Kind & Jeugd

r.visser@cpnb.nl