Gouden Griffel en Penseel 2021 uitgereikt
Geschreven doorRozemarijn Visser
Kleine Aap verkozen tot Prentenboek van het Jaar 2026
Statement tegen lastercampagne kinderboeken

Gouden Griffel voor Gozert van Pieter Koolwijk en Gouden Penseel voor Hele verhalen voor een halve soldaat van Ludwig Volbeda
- Bekendste kinderboekenprijzen uitgereikt
- 50 jaar Griffels gevierd met tentoonstelling
- Start Kinderboekenweek morgen op een school in Haarlem
Aan de vooravond van de 67ste Kinderboekenweek is het boek Gozert (Uitgeverij Lemniscaat), geschreven door Pieter Koolwijk en geïllustreerd door Linde Faas, bekroond met de Gouden Griffel 2021. Hele verhalen voor een halve soldaat (Uitgeverij Querido), geïllustreerd door Ludwig Volbeda en geschreven door Benny Lindelauf, is bekroond met het Gouden Penseel 2021.
De Griffeljury over Gozert:
‘Koolwijk bewijst dat verbeeldingskracht recht heeft op een plek in de realiteit. Hij balanceert kundig op de grens tussen fantasie en werkelijkheid. Daarin is hij heer en meester.’
De Penseeljury over Hele verhalen voor een halve soldaat:
‘Hele verhalen voor een halve soldaat ademt een sfeer van mist en dreiging, sfeervol verbeeld in de intrigerende tekeningen van Ludwig Volbeda. Het boek maakt de zinloosheid, trivialiteit en wreedheid van oorlog voelbaar, maar tegelijkertijd is het vol van liefde, troost en hoop.’
De officiële feestelijke opening van de Kinderboekenweek met het thema Worden wat je wil zal plaatsvinden op woensdag 6 oktober op basisschool de Molenwiek in Haarlem. De Kinderboekenweekauteurs Bette Westera en Mark Janssen, Kinderen voor Kinderen, en het Kinderboekenweek Leesteam zijn aanwezig tijdens de opening. De Kinderboekenweek loopt van 6 t/m 17 oktober 2021.
Gouden Griffel-winnaar GozertTies heeft een probleem. Tenminste… dat vinden de meeste mensen. Ties vindt dat niet: hij heeft een vriend. Gozert. De tofste, leukste, stoerste, coolste vriend die je je kunt voorstellen. Alleen is Ties de enige die Gozert ziet en hoort. En de plannen van Gozert zijn zo fantastisch dat Ties erdoor in moeilijkheden komt… Ties’ ouders willen dat Gozert verdwijnt en nemen een ingrijpende beslissing. Maar Ties wil helemaal niet van Gozert af.
Schrijver Pieter Koolwijk
Pieter Koolwijk is begonnen als schrijver van korte fantasieverhalen voor volwassenen. Hoewel hij in 2009 al succes had met zijn verhaal Onder invloed debuteerde hij in 2013 met zijn eerste kinderboek Vlo en Stiekel. Dit boek werd al snel genomineerd voor de debutantenprijs Hotze de Roosprijs. Het derde boek van Pieter Koolwijk Bens boot, kreeg in 2016 een Vlag en Wimpel. Het boek Gozert is in juni bekroond met een Zilveren Griffel in de leeftijdscategorie 9-12 jaar. Bij de Kinderboekenborrel 2021 is dit boek ook bekroond met een Gouden Griffel voor het best geschreven kinderboek 2021.
© Evelien Drenthen
Gouden Penseel-winnaar Hele verhalen voor een halve soldaat
Zes broers worden opgeroepen om dienst te nemen in het leger. Op weg naar het front moeten ze zich melden bij een grenspost. Geschikte giften of geld om de grens te kunnen passeren, bezitten de broers niet. Verhalen kennen ze echter in overvloed. Verhalen over een behekst meer, over een poppenspeler die over lijken gaat om succes te hebben en over een jongeman die zo mooi is dat de mannen uit zijn dorp hem van pure jaloezie het liefst een kopje kleiner maken. De broers vertellen en vertellen alsof er een leven van af hangt. En dat is ook zo.
Illustrator Ludwig Volbeda
Illustraties van het winnende boek Hele verhalen voor een halve soldaat zijn van Ludwig Volbeda. Volbeda studeerde illustratie aan de kunstacademie en woont in Amsterdam. In 2018 won hij het Gouden Penseel al eerder voor Fabeldieren, geschreven door Floortje Zwigtman. Zijn inspiratie is afkomstig uit literatuur, geschiedenis, landschappen, fotografie, poëzie, scheikunde en strips. Strips inspireren hem om te experimenteren met het ritme van beelden en de samenwerking tussen tekst en beeld.
Griffels en Penselen
Op de vooravond van de Kinderboekenweek, bij de feestelijke Gouden Kinderboekenborrel, zijn de belangrijkste boekenprijzen in kinderboekenland uitgereikt: de Gouden Griffel en het Gouden Penseel. De Gouden Griffel is voor het best geschreven oorspronkelijk Nederlandstalige kinderboek. Het Gouden Penseel is de prijs voor het mooist geïllustreerde oorspronkelijk Nederlandstalige kinderboek van het afgelopen jaar. De oorspronkelijk Nederlandstalige boeken die bekroond zijn met een Zilveren Griffel of Zilveren Penseel worden automatisch genomineerd voor Goud. De prijzen zijn op voordracht van een onafhankelijke jury, op 21 juni werden de Zilveren Griffels, Zilveren Penselen en Vlag en Wimpels (eervolle vermeldingen) uitgereikt. De Griffeljury 2021 bestaat uit Ed Tan (voorzitter), Eline Rottier, Thomas Hardie, Daniël Albering, Jörgen Apperloo, Joan Windzak en Kim Blackburn. De Penseeljury 2021 bestaat uit Peggy Brandon (voorzitter), Kirsten König, Joke Linders, Peter van Rossum en Ilona van Tuinen. Ze zijn een bron van inspiratie voor jong en oud en brengen lezers in aanraking met nieuwe kwalitatief goede kinderboeken.
Lees hier het volledige juryrapport (pdf)
50 jaar Griffels gevierd met tentoonstelling
In 2021 bestaan de Griffels 50 jaar. Organisator CPNB viert dat in het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum in Den Haag. Voor het 50-jarig jubileum is een interactieve installatie ontwikkeld. Passend bij het thema van de Kinderboekenweek Worden wat je wil ontdekken kinderen in deze installatie op speelse wijze hoe ze de schrijver kunnen worden van een Griffel-winnend boek.
Vanaf 6 oktober zijn bovendien de originele prenten van de winnaars van de Zilveren Penselen én het Gouden Penseel te zien in het Literatuurmuseum/Kinderboekenmuseum. In samenwerking met de Illustratie Ambassade zijn er daarnaast uitvergrote prenten van de winnaars te bekijken in vijf bibliotheken door het hele land.
Kinderboekenweekgeschenk en Prentenboek van de Kinderboekenweek
Dit jaar heeft Bette Westera het Kinderboekenweekgeschenk Tiril en de toverdrank geschreven, met illustraties van Pyhai. Het Kinderboekenweekgeschenk verschijnt dit jaar in een oplage van 332.585 exemplaren. Mark Janssen heeft het Prentenboek van de Kinderboekenweek geschreven en geïllustreerd. Het Prentenboek Dromer verschijnt in een oplage van 31.535 exemplaren. Het Kinderboekenweekgeschenk wordt jaarlijks tijdens de Kinderboekenweek door de boekhandel cadeau gedaan bij besteding van ten minste € 12,50 aan kinderboeken. Het Prentenboek zal tijdens de Kinderboekenweek voor € 7,25 in de boekhandel te verkrijgen zijn. Bette Westera en Mark Janssen gaan de aankomende dagen verschillende basisscholen, boekhandels en bibliotheken langs om jong en oud te ontmoeten.
Kinderjury, de lezersprijs van de Kinderboekenweek
Tijdens de Stemweek van de Kinderjury van 10 t/m 16 mei hebben kinderen in Nederland massaal gestemd op hun favoriete boek. De Kinderjury is de lezersprijs van de Kinderboekenweek en de enige prijs voor kinderboeken die door kinderen wordt bepaald. Dit jaar heeft in de categorie 6 t/m 9 jaar De Zoete Zusjes zoeken een schat (Kosmos) van Hanneke de Zoete gewonnen. Het leven van een loser: Totaal gesloopt (De Fontein) van Jeff Kinney, vertaald door Hanneke Majoor is de winnaar in de categorie 10 t/m 12 jaar.
Een echte machinist in de klas
Speciaal tijdens de Kinderboekenweek 2021 lezen medewerkers van hoofdsponsor NS in uniform voor aan basisschoolkinderen. De NS’ers lezen in de klas voor uit het Prentenboek van de Kinderboekenweek Dromer. Naast het voorlezen krijgen de kinderen de kans om alles te vragen over het werk op de trein en het station.