Presentatie studie ‘De impact van het boek’
Kleine Aap verkozen tot Prentenboek van het Jaar 2026
Statement tegen lastercampagne kinderboeken

Lezers hebben een positiever zelfbeeld en zijn competentere werknemers. Lezen is goed voor de samenleving: lezers hebben minder vooroordelen en kijken meer om naar de ander. Boekhandels vergroten de leefbaarheid in hun buurt. Andere winkels profiteren van de iconische en culturele status van de boekhandel. De toegevoegde waarde van het boekenvak aan de Nederlandse economie is zo’n kwart miljard, met een omzet van een half miljard. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit de unieke studie ‘De impact van het boek’.
Ga voor meer onderzoeken naar www.KVBboekwerk.nl
Mens, samenleving en economie beter dankzij het boek
In opdracht van KVB Boekwerk voerden drie bureaus de afgelopen maanden onderzoeken uit voor deze studie. ‘De impact van het boek’ is vandaag aangeboden aan Ingrid van Engelshoven, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, door Eelco Zuidervaart, boekverkoper en mede-directeur van Boekhandel Donner in Rotterdam.
Klik hier voor grotere weergave infographic.
Download de rapporten:
- Samenvatting De impact van het boek
- Eindrapport De impact van het boek op mens en maatschappij
- Eindrapport De maatschappelijke impact van boekhandels
- Eindrapport Economisch belang van het boekenvak
De impact van het lezen van boeken
- Lezen zet aan tot nadenken, meer dan bijvoorbeeld het kijken naar een film of gamen.
- Het voorstellingsvermogen van de lezer wordt vergroot. Het gevolg is dat mensen meer begrip ontwikkelen voor anderen en minder vasthouden aan vooroordelen
- Als mensen opgaan in een verhaal, ontwikkelen zij inlevingsvermogen. Zij leren zich beter te verplaatsen in de beleving van de ander. Inlevingsvermogen heeft een positief effect op het zelfbeeld.
- Digitalisering en globalisering vragen om andere vaardigheden. Nieuwe banen vragen om: empathie, creativiteit, leiderschap, kritisch denken en het denken in scenario’s. Vaardigheden die je met lezen verwerft of versterkt.
- Lezers hebben ruim 25 procent meer kans om gezond te zijn dan niet-lezers. Dat komt doordat lezen en informatie verwerken bijdraagt aan hoe iemand zich redt in de samenleving.
- Lezen leidt tot geluk: het biedt positieve ervaringen. Ontspanning, goed omgaan met emoties, een hogere emotionele intelligentie en een positief zelfbeeld dragen bij aan het persoonlijk welzijn.
De impact van de boekhandel
- De boekhandel zorgt voor een positievere beleving van het boek.
- De boekhandel heeft zich ontwikkeld tot een sociale ontmoetingsplaats met de allure van een culturele instelling.
- De boekhandel heeft een positieve invloed op de leefbaarheid van de directe omgeving.
- Omliggende winkels profiteren van een boekhandel in de buurt.
De impact van het boekenvak
- De toegevoegde waarde van het boekenvak aan de Nederlandse economie is minstens € 218 miljoen.
- Het boekenvak biedt werkgelegenheid aan 25 tot 26 duizend personen.
Bij de presentatie van deze studie door KVB Boekwerk, ten overstaan van het boekenvak en leesbevorderingsorganisaties, werd onder leiding van presentatrice Hadassah de Boer een inhoudelijke discussie gevoerd over de impact van het boek. Hier volgen de belangrijkste uitspraken die daar zijn gedaan.
Ingrid van Engelshoven, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap:
‘We moeten Nederland aan het lezen brengen en houden. Daarbij is het belangrijk dat we in beeld hebben hoe het boekenvak ervoor staat. Daar helpen deze rapporten zeker bij. Het doet mij ook bijzonder goed om de bevlogenheid en professionaliteit van de mensen in het boekenvak te zien. Nu is het zaak dat overheid en boekenmarkt elkaar versterken, zodat het geschreven woord en het boek een fraaie toekomst kennen.’
Roger van Boxtel, president-directeur Nederlandse Spoorwegen:
‘NS draagt lezen een warm hart toe, want lezen is een van de favoriete bezigheden van onze reizigers. Reistijd betekent tijd voor jezelf en geeft de gelegenheid om een goed boek open te slaan. Lezen is niet alleen een fijne invulling van reistijd, eigenlijk ga je twee keer op reis: in de trein en in het verhaal. Lezen is geestelijk rijker worden en daardoor onmisbaar.’
Anne Schroën, directeur Koninklijke Boekverkopersbond:
‘Ik roep de lokale politiek op om, met deze resultaten in de hand, zich optimaal in te spannen om voor elke buurt, dorp en stad de boekhandel te stimuleren en te laten bloeien. Het boekenvak werkt op een weergaloze manier samen in Nederland, zeker in vergelijking met zoveel andere landen. Toch moeten we elkaar blijven uitdagen om originele en nieuwe dwarsverbanden te maken. In elke gemeente, klein en groot, zouden organisaties met een culturele missie de handen ineen moeten slaan, dat geldt in het bijzonder voor bibliotheek en boekwinkel. Al was het maar om boeken voor elke Nederlander bereikbaar te maken en te houden.’
Jelle Jolles, hoogleraar Neuropsychologie en directeur Centrum Brein & Leren:
‘Het brein houdt van boeken. Want het lezen van boeken is niet alleen leuk en ontspannend. Het boek voedt de nieuwsgierigheid en stimuleert de verbeelding. Het lezen helpt om kennis over de wereld op te doen en om de meningen, gevoelens en gedachten van anderen tot je te nemen. Dat stelt je in staat om een eigen, creatieve, unieke invulling aan je leven te geven. Daarom: voed het brein en investeer in leesplezier!’
Eveline Aendekerk, directeur Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek:
‘Boeken kunnen als geen ander bruggen slaan in de samenleving. Geen overbodige luxe in deze tijd. Het boek is er voor iedereen en voor iedereen is er een boek. De CPNB heeft van de sector de taak gekregen de Nederlander te inspireren (meer) te gaan lezen en dus boeken te kopen of te lenen. Ik ben blij dat de resultaten van dit unieke onderzoek het belang van het boek in de breedste zin onderschrijven, want: een boek kan zoveel doen!’
Boekenweek 2019
Dit onderzoek is precies in het midden van de Boekenweek gepubliceerd. De moeder de vrouw is dit jaar het thema, naar het gelijknamige gedicht van Martinus Nijhoff. Jan Siebelink schreef dit jaar het Boekenweekgeschenk Jas van belofte, dat lezers in de boekhandel cadeau krijgen bij besteding vanaf € 12,50 aan Nederlandstalige boeken. Murat Isik schreef het Boekenweekessay Mijn moeders strijd, dat tijdens de Boekenweek voor slechts € 3,75 in de boekhandel verkrijgbaar is. Het speciale Boekenweekgedicht ‘Moeder’, geschreven door dichter Ester Naomi Perquin, is in boekhandels en bibliotheken is onder andere in de vorm van een gratis ansichtkaart te verkrijgen. De Boekenweek 2019 loopt nog tot en met 31 maart.
Tal van activiteiten en gratis met de trein
Door het hele land worden in boekhandels en bibliotheken tijdens de Boekenweek tal van activiteiten georganiseerd. Jan Siebelink, Murat Isik en andere bekende auteurs zijn op een tournee die mogelijk wordt gemaakt door De Schrijverscentrale.
NS is hoofdsponsor van de Boekenweek en daarom reist iedereen die in het bezit is van het Boekenweekgeschenk gratis met de trein op zondag 31 maart. De poortjes zijn te openen met de speciale code achter op het Boekenweekgeschenk of, bij het e-boek, met de code op een van de eerste pagina’s. Reizigers kunnen deze dag zowel de Boekenweekauteur als -essayist ontmoeten: Jan Siebelink en Murat Isik zullen verschillende trajecten per trein afleggen. Vorig jaar stapten naar schatting 250.000 reizigers met het Boekenweekgeschenk in de trein.