Terug naar het overzichtEveline Aendekerk –
de persoon achter de directeur
- Directeur-bestuurder Stichting CPNB
- Leestijd 4 minuten
Met de komst van Eveline Aendekerk (1971) is de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek een nieuwe weg ingeslagen. Waar voorheen de boekenbranche zelf centraal stond, richt Aendekerk haar pijlen op de lezer. Wie is eigenlijk de persoon achter de directeur, hoe belandde ze van de corporate wereld in het boekenvak en waarom gelooft zij in onorthodoxe manieren om lezers te bereiken?
Het ging niet zonder slag of stoot, haar aantreden als nieuwe CPNB-directeur in 2018. Nooit eerder had ze in het boekenvak gewerkt; ze was een vreemde eend in de bijt. De media legden haar onder een vergrootglas. ‘Sommige uitspraken in die eerste interviews waren niet handig’, zegt Aendekerk, ‘maar de reacties erop vond ik best heftig. Door mijn corporate achtergrond hadden ze misschien het idee dat voor mij alles draaide om cijfers en winsten en ik geen echte boekenliefhebber was.’
Het tegendeel is waar. Al vanaf het eerste moment dat ze kon lezen, verslond Aendekerk boeken. ‘Ik stond te popelen om naar school te gaan, want daar zou ik leren lezen’, vertelt de geboren en getogen Limburgse. ‘Toen ik het eenmaal kon, ging ik iedere woensdagmiddag met mijn moeder naar de bibliotheek om een stapel boeken te lenen. Ik installeerde me op zolder, in mijn leesstoel met allemaal kussens.’
Ook in haar studententijd kon ze het lezen niet loslaten. ‘Ik studeerde Bedrijfskunde van de Financiële Sector aan de Vrije Universiteit en vond de opleiding heel leuk, maar toch zat ik regelmatig met een roman in de collegebanken in plaats van met een studieboek. Omdat ik naast mijn studie veel werkte, had ik ook geld om zelf boeken te kopen. Ik laafde me aan Rainbow-pockets in die tijd.’
Voorliefde voor boeken
Haar studie rondde Aendekerk af met een stage bij KPMG, waar ze direct als consultant aan de slag kon. ‘Al op mijn 23e adviseerde ik banken en verzekeringsmaatschappijen’, zegt ze. ‘Zes jaar later, in 2001, kwam ik terecht bij Lost Boys, een bureau dat bedrijven klaarstoomde voor het digitale tijdperk. Toen de internetbubbel barstte, leidde ik de reorganisatie. Daarna stond ik zelf aan het hoofd als interim algemeen directeur.’
Professioneel ging het Aendekerk voor de wind, maar persoonlijke omstandigheden noopten haar het roer om te gooien. ‘Ik moest er echt even tussenuit en besloot vrijwilligerswerk te gaan doen. In Bolivia kon ik aan de slag als bibliotheekjuf, waar mijn voorliefde voor boeken van pas kwam.’ Ze bleef een half jaar en leerde de kinderen uit Cochabamba om hun eigen mening te ontwikkelen. ‘Dat vond ik zo leuk, dat ik – weer terug in Nederland – met hetzelfde thema aan de slag wilde. Zo kwam ik bij Dance4Life terecht, de organisatie die jongeren bewustmaakte van hiv.’
Met z’n allen dansen om hiv onder de aandacht te brengen, vond Aendekerk niet genoeg. ‘Ik zag heel veel andere problemen als het gaat om seksuele gezondheid, zoals ongewenste zwangerschappen. Met Dance4Life wilde ik écht impact maken en er met gedragsverandering voor zorgen dat de seksuele gezondheid van jongeren wereldwijd toenam. Met die insteek ben ik uiteindelijk elf jaar lang directeur geweest.’
- De lezer centraal
We willen juist mensen bereiken búíten de boekhandel of bibliotheek en hen inspireren om vaker een boek te kopen of te lenen.
- De lezer centraal
Ongebruikelijke samenwerking
De insteek van gedragsverandering nam Aendekerk mee naar de CPNB. ‘Voorheen probeerden we lezers uitsluitend te bereiken via onze partners – de boekhandels, uitgevers en bibliotheken. Maar mensen die weleens in een boekhandel of bibliotheek komen, die bereiken we al. We wilden juist mensen bereiken buiten de boekhandel of bibliotheek en hen inspireren om vaker een boek te kopen of te lenen. Met de nieuwe strategie waarin de lezer centraal wordt gesteld, proberen we een gedragsverandering te bewerkstelligen bij mensen die weinig lezen.’
Via de gebruikelijke kanalen bereik je die mensen minder goed, dus ging Aendekerk op zoek naar ongebruikelijke samenwerkingen. ‘Er zijn gezinnen die om allerlei redenen niet naar de bibliotheek gaan, maar die wel als gezinsuitje naar McDonald’s gaan. Als je gezinnen via die weg kan uitnodigen om eens naar de bibliotheek te gaan, dan is dat toch alleen maar mooi?’
Een soortgelijke gedachte zit achter de campagnes Zomerlezen en de Thrillerweken. ‘Er zijn mensen in het boekenvak die vinden dat de CPNB zich alleen met “Literatuur” moet bezighouden, maar we zijn er voor álle Nederlandse boeken – ongeacht genre. Als je iemand die alleen maar thrillers leest, met de campagne Zomerlezen kan verleiden om eens een ander genre te proberen dan is dat gunstig voor de boekenbranche in het algemeen.’
Meer vertrouwen
Meer mensen enthousiast maken voor boeken lezen, dat is kort gezegd de allerbelangrijkste taak voor de CPNB. ‘En soms probeer ik dat op een manier die weerstand oproept, zoals de keuze voor de Australische auteurs Andy Griffiths en Terry Denton van De waanzinnige boomhut om het Kinderboekenweekgeschenk te schrijven. Met name Nederlandse auteurs hadden kritiek. Zij voelden zich gepasseerd. En dat begrijp ik heel goed, daarom ging ik met hen in gesprek om mijn keuze uit te leggen. De waanzinnige boomhut was zo populair, dat iedereen dit nieuwe geschenkboek van de auteurs wilde hebben. Maar daarvoor moesten ouders wel eerst een ander Nederlands kinderboek kopen, dus een van hun boeken. Het werd uiteindelijk een van de meest succesvolle Kinderboekenweken.
De verfrissende aanpak van Aendekerk kan inmiddels op meer vertrouwen rekenen. ‘Als we goed kunnen uitleggen waarom bepaalde keuzes gemaakt worden, dan scheelt dat al heel veel. Maar ook mijn eigen manier van leidinggeven is veranderd. Ik ben me steeds beter bewust van waar ik wel en niet goed in ben. Ik accepteer dat sommige taken me minder goed afgaan en zoek iemand om me daarbij te helpen. En de dingen waar ik wel goed in ben, die pak ik vol voorwaartse energie op!’
Foto: Keke Keukelaar
Blijf op de hoogte
van het laatste nieuws
Meld je aan voor de nieuwsbrief
